Op 4 Mei herdenken we en een dag later vieren we feest voor ‘vrijheid’. Nou ja vrijheid, alles is betrekkelijk en niet voor iedereen. Om acht uur zijn we stil en dat geldt voor mij al 42 jaar. Zo was het vroeger en zo is het nu nog steeds. Dit moment van respect geef je over naar de volgende generatie en zo leert spuit-elf om ook even twee minuten de roeptoeters op elkaar te houden. Dit jaar was mijn goede vriend Marcel bij ons op bezoek. Marcel komt aan zijn centjes door ‘mental coach’ te zijn. Ik noem hem meestal onze ‘huis-zweef-teef’…
Na twee minuten en diep in gedachten verzonken, schrik ik op door het Wilhelmus en onmiddellijk daarna de emotionele afpelling van Marcel. “Niels, ik heb twee minuten naar je gezicht zitten kijken en ik zag veel dingen.” Shit, dacht ik. Toch niet altijd zo handig om vrienden te zijn met iemand die meester is in non-verbale communicatie. Wat zag je nu allemaal weer dan Marcel, fijne Emiel Ratelband van me? “Ik zag verdriet en een glimlach. Ik zag medelijden en trots, teleurstelling en opluchting. Maar weet je wat ik het meest zag? Ik zag ‘boos zijn’ zoals alleen jij dat kan zijn en bovenal zag ik ‘strijd’. Waar voer jij zo’n grote ‘strijd’ tegen Niels?”
Weet je waar ik aan dacht vriend? Ik dacht aan iemand uit mijn verleden waar ik erg tegenop keek. Hij zei dat ik geen energie moest besteden aan zaken waar ik geen invloed op had maar juist in de dingen die ik wél kon veranderen. Ik dacht aan de bevolking van Myanmar die protesteren met hun leven moeten bekopen en dat wij, de rest van de wereld, dat allemaal maar zo laten gebeuren. Ik denk aan de Russische oppositieleider Navalny die de mond wordt gesnoerd in een vies kamp waar je je je hond nog niet zou achterlaten. Wij, de Westerse wereld, laten het gebeuren. Ik dacht aan de mensen in Hongkong die hun vrijheid stukje bij beetje zien wegebben richting China en waar het vrije woord niet langer echt vrij is.
Wij, de gladgestreken parfumkoppen in Brussel, staan erbij en kijken er naar en maken ons druk om Apple die schijnbaar te veel vraagt voor het downloaden van een dom appje. Ik dacht aan honderdduizend mensen in India die op de zwarte markt aan zuurstof moeten komen om hun geliefden te redden van een Corona-dood. En wij, wij dagen farmaceuten voor de rechter omdat het ons niet genoeg vaccins levert.
Ik dacht eraan dat het me steeds meer moeite kost om me niet druk te maken over zaken waar ik geen invloed op heb. Dat ik soms de neiging heb om een maand geen nieuws te kijken en m’n telefoon ‘per ongeluk’ in de WC te laten vallen. Dat ik de uitspraak “Dit nooit weer” om te kotsen begin te vinden en dat het voor mij steeds minder inhoud krijgt.
Dát is mijn strijd, Marcel. De strijd die woedt in mezelf en die over ‘onrecht’ gaat.
Namens Niels,
een fijne dag…